ดรรชนีวัดความแห้งแล้ง SPI

ดัชนีวัดความแห้งแล้งมาตรฐานของฝนที่ต่างจากค่าปกติ (Standardized Precipitation Index : SPI)

The Canadian Earth System Model

ความหมายของดัชนี SPI

ดัชนีวัดความแห้งแล้ง SPI ได้พัฒนาขึ้นมาจากแนวคิดของ Mckee et al (1993) เพื่อเฝ้าดูสภาวะแห้งแล้งในช่วงเวลาต่างๆ ที่กำหนดโดยจากการดูปริมาณฝนสะสม ตั้งแต่ 1 เดือน 2 เดือน ...จนถึง 72 เดือน

ปกติปริมาณฝนทั่วไปจะมีการกระจายในรูปแบบฟังก์ชั่นการแจกแจงแบบแกมมา (Gamma distribution)

แต่เนื่องจากการศึกษาเพื่อหาค่าดรรชนี SPI จะต้องใช้ฝนรวมเป็นหลัก จึงได้พิจารณาโดยใช้ฟังก์ชั่นความน่าจะเป็นสะสม (Cumulative Probability density function) ของปริมาณฝนรวมแล้วทำการแปลง (Transform) ให้เป็นค่าปกติมาตรฐาน Z ซึ่งจะได้ค่า SPI ที่ต้องการ แล้วนำมาจัดรูปแบบความรุนแรงที่บอกถึงระดับความชุ่มชื้น และความแห้งแล้งของปริมาณฝนในแต่ละพื้นที่

ทฤษฎี SPI
SPI Example 2

การประยุกต์ใช้ SPI

ตัวอย่างการนำดัชนี SPI ไปใช้ในการวิเคราะห์พื้นที่เสี่ยงภัยแล้ง


ช่วงระยะเวลาในการวิเคราะห์

การพยากรณ์แบบมีมาตรการ

SPI With Measures

การคาดการณ์ SPI เมื่อมีการใช้มาตรการจัดการน้ำและลดผลกระทบจากภัยแล้ง

  • รวมมาตรการอนุรักษ์น้ำ
  • การปรับปรุงระบบชลประทาน
  • การจัดการน้ำตามความต้องการ

การพยากรณ์แบบไม่มีมาตรการ

SPI Without Measures

การคาดการณ์ SPI หากไม่มีการใช้มาตรการจัดการน้ำและลดผลกระทบจากภัยแล้ง

  • ไม่มีมาตรการอนุรักษ์น้ำ
  • ระบบชลประทานเดิม
  • การใช้น้ำแบบไม่มีการจัดการ

หมายเหตุ

ข้อมูลจากโครงการพัฒนาระบบข้อมูลข่าวสารภัยแล้งในอนาคตและผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมสำหรับการจัดการในชุมชน ได้รับการสนับสนุนดำเนินงานวิจัยโดยสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) และข้อมูล CMIP5 โดยสถาบันสารสนเทศทรัพยากรน้ำ (องค์การมหาชน)

ระดับความรุนแรงของ SPI

ค่า SPI ระดับความรุนแรง ความหมาย
2.0 ขึ้นไป
ฝนซุกมากที่สุด
มีฝนตกหนักมากเกินปกติ
1.5 ถึง 1.99
ฝนซุกมาก
มีฝนตกมากเกินปกติ
1.0 ถึง 1.49
ฝนซุกปานกลาง
มีฝนตกเกินปกติเล็กน้อย
-0.99 ถึง 0.99
ฝนใกล้เคียงค่าปกติ
ปริมาณฝนอยู่ในระดับปกติ
-1.0 ถึง -1.49
ฝนแล้งปานกลาง
เริ่มขาดแคลนน้ำ
-1.5 ถึง -1.99
ฝนแล้งรุนแรง
ขาดแคลนน้ำอย่างรุนแรง
-2.0 ลงไป
ฝนแล้งรุนแรงมากที่สุด
ภาวะขาดแคลนน้ำรุนแรงมาก
ฝนมาก
ปกติ
แล้งปานกลาง
แล้งรุนแรง